آلمان به دلیل پیشرفت صنعتی در سال های گذشته و درخواست نیروی کار، همچنین ارائه تحصیلات با کیفیت، همواره یکی از مقاصد مورد علاقه مردم جهت مهاجرت کاری و تحصیلی به خارج از کشور بوده است.

اجازه اقامت دائم (همچنین به عنوان “اجازه اقامت” شناخته می شود)، در واقع مجوز نامحدود برای اقامت در آلمان است، یعنی برخلاف مجوز اقامت معمولی، مجبور نیستید مجوز اقامت دائم خود را به طور مکرر در مقامات مهاجرت تمدید کنید. اجازه اقامت دائم همچنین به شما اجازه می دهد بدون محدودیت کار کنید.

 

اقامت و مهاجرت در کشور آلمان

 

اجازه اقامت

قانون اقامت بیان کرده است که ویزا به خودی خود نوعی اجازه اقامت است. این ماده برای اقامت کوتاه مدت دارای اهمیت است. اکنون ویزا به صراحت به دارنده اجازه می دهد تا برای مدت زمان طولانی در آلمان اقامت داشته باشد.

تنها تمایزی که بین اجازه اقامت (موقت) و (اقامت دائم) وجود دارد، طول دوره اقامت در این کشور است. ورود برای اولین بار به کشور هنوز نیاز به ویزا کشور آلمان (ویزای ملی) دارد که پس از ورود دارنده به کشور، به اجازه اقامت تبدیل می شود. اجازه اقامت برای اهداف مشخص شده در این قانون (تحصیل یا آموزش، اشتغال زایی، حقوق بین الملل، بشردوستانه، سیاسی یا خانوادگی) صادر می شود.

اقامت دائم در صورتی صادر می شود که فرد خارجی به مدت پنج سال  در آلمان اجازه اقامت داشته باشد و شرایط اضافی را داشته باشد (درآمد مطمئن، عدم سو پیشینه کیفری، تسلط کافی به زبان آلمانی و غیره). این موارد را می توان با سرعت بیشتری برای خارجی های دارای صلاحیت و دارندگان کارت آبی اتحادیه اروپا صادر کرد.

در قانون اصلاح شده مهاجرت همچنین ” اجازه اقامت طولانی مدت EC ” به عنوان مجوز اقامت جداگانه معرفی شده است که بسیار شبیه به مجوز اقامت دائم است. اجرای دستورالعمل شورای اتحادیه اروپا در مورد شرایط ورود و اقامت اتباع کشور های ثالث  برای اشتغال به کار افراد بسیار واجد شرایط (اصطلاحاً بخشنامه کارت آبی) از 1 آگوست 2012 اجرا شده است. کارت آبی که شباهت زیادی به اجازه اقامت موقت دارد، گرفتن اجازه اقامت را آسان می کند.

برای دریافت مجوز اقامت دائم، برخی از شرایط لازم است:

  • شما باید حداقل پنج سال مجوز اقامت موقت داشته باشید.
  • شما باید بتوانید به طور مستقل زندگی خود (و خانواده خود) را تأمین کنید، یعنی اجازه دریافت هیچگونه پولی از مرکز کار یا اداره رفاه اجتماعی را ندارید.
  • شما باید بتوانید در سطح A2 به زبان آلمانی صحبت کنید و شواهد مربوطه را ارائه دهید. (این گزینه برای انواع مختلف اقامت متفاوت است)
  • شما باید حداقل 60 ماه حق بیمه بازنشستگی پرداخت کرده باشید. شما باید فضای کافی برای زندگی خود و خانواده خود داشته باشید. توجه: اندازه استاندارد از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت است؛ برای اطلاعات بیشتر از کارکنان اداره مهاجرت یا مرکز مشاوره در نزدیکی محل زندگی خود سوال کنید.
  • شما باید مجوز کار داشته باشید.
  • شما باید دوره راهنمایی را با موفقیت گذرانده باشید.
  • شما نباید مرتکب جرایم بزرگی شده باشید (محکومیت های جزئی با جریمه تا 90 روز درآمد یا مجازات های تعلیقی تا سه ماه بر پرونده شما تأثیر نمی گذارد)

اگر همه موارد ذکر شده در بالا برای شما صدق می کند، می توانید اجازه اقامت دائم را دریافت کرده و در آلمان اقامت کنید.

اجازه اقامت موقت

همانطور که از نامش پیداست، اجازه اقامت موقت یا اجازه اقامت محدود (Aufenthaltserlaubnis)  اقامت کوتاه مدت در آلمان است. هنگامی که این نوع اجازه اقامت را دریافت می کنید، می توانید تنها یک سال در آلمان بمانید. با این حال، امکان تمدید دارد به شرطی که وضعیت شما تغییر نکند و شرایط لازم را برآورده کنید.

اجازه اقامت موقت به اتباع خارجی داده می شود اگر آن ها دلیل خاصی برای اقامت در آلمان داشته باشند. وقتی برای این نوع مجوز اقدام می کنید، دلیل اقامت خود را اعلام می کنید و کارت ارائه شده به شما آن را مشخص می کند. پس از آن، نمی توانید فعالیتی را انجام دهید که اجازه اقامت شما اجازه نمی دهد. به عنوان مثال، در صورت درخواست مجوز اقامت موقت برای تحصیل، مشخص می شود که فقط می توانید تحصیل کنید ولی اجازه کار ندارید و برعکس نیز صدق می کند.

اجازه اقامت موقت اولین نوع مجوزی است که اکثر اتباع خارجی دریافت می کنند. این موضوع زمینه را برای اقامت دائم شما آماده می کند. یکی از الزامات، پس برای مجوز دائم این است که مجوز موقت را برای مدت زمان مشخص نگه داشته باشید. فقط کسانی که موارد استثنایی دارند می توانند از این الزام فراتر روند.

دلایل زیادی وجود دارد که یک فرد می خواهد اجازه اقامت موقت برای آلمان را داشته باشد.

 

اقامت و مهاجرت در کشور آلمان

 

  • اهداف اشتغال

نوع جدیدی از اجازه اقامت که اجازه دسترسی به بازار کار را نیز می دهد در 1 ژانویه 2005 معرفی شد و جایگزین سیستم قبلی اجازه اقامت و کار جداگانه شد. بنابراین خارجی ها اکنون فقط باید از سد یک مقام گذر کنند. این مراحل باید در بخش های ویزا سفارت و کنسولگری در کشور خود شخص انجام شود. در صورت نیاز مأمورین یا مقامات خارجی، با مقامات کار تماس می گیرند.

اگرچه ممکن است با توجه به مصوبه ای در گروه های شغلی فردی استثنا قائل شوند اما ممنوعیت عمومی استخدام، که محدودیت هایی در دسترسی به بازار کار ایجاد می کند، همچنان برقرار است. در صورت وجود منافع عمومی در فردی که اشتغال به کار دارد، ممکن است در موارد موجه تصویب شود.

این قانون از ابتدا اجازه اقامت دائم به افراد با صلاحیت بالا را می دهد. آن ها ممکن است بلافاصله پس از ورود اجازه اقامت بگیرند. اعضای خانواده آن ها که با آن ها به آلمان می آیند یا بعداً به آن ها ملحق می شوند، اجازه کار را دارند. پس از فارغ التحصیلی، دانشجویان می توانند برای درخواست کار تا 18 ماه در آلمان بمانند.

اجازه اقامت فقط در صورت ارائه پیشنهاد شغلی مشخص قابل صدور است. تأیید مقامات به نیازهای بازار کار آلمان و به عنوان شغلی شما وابسته است.

  • اقامت به منظور تحصیل یا آموزش

برای افراد خارجی ممکن است مجوز اقامت قابل تمدید به منظور درخواست و تحصیل در یک ایالت یا موسسه آموزش عالی شناخته شده توسط دولت یا یک مرکز آموزشی مشابه صادر شود. پس از فارغ التحصیلی، ممکن است اجازه اقامت آن ها تا یک سال (از 1 اوت 2012 تا 18 ماه) به منظور جستجوی کار مرتبط با رشته تحصیلی شان تمدید شود. همچنین برای کسانی که می خواهند در یک دوره زبان شرکت کنند بدون ادامه تحصیل در دانشگاه، اجازه اقامت صادر می شود.

اجازه اقامت برای امکان تحصیل کودک در مدرسه فقط در موارد استثنایی قابل صدور است. در صورت تأیید آژانس استخدام فدرال، ممکن است اجازه های اقامت به منظور تکمیل آموزش اولیه و مداوم در یک شرکت نیز صادر شود. فارغ التحصیلان مدارس آلمان در خارج از کشور که مایل به گذراندن دوره آموزش شرکتی واجد شرایط برای یک شغل آموزشی شناخته شده توسط دولت هستند، می توانند بدون تأیید آژانس استخدام فدرال، اجازه اقامت دریافت کنند.

  • مهاجرت برای جستجوی کار در آلمان

از تاریخ 1 آگوست 2012، فارغ التحصیلان دانشگاه با مدرک دانشگاه آلمانی یا دانشگاه معتبر دیگر یا مدرک دانشگاه خارجی که قابل مقایسه با مدرک آلمانی است، می توانند برای جستجوی کار وارد آلمان شوند. ویزا جستجو کار اجازه می دهد تا شش ماه در این کشور اقامت داشته باشید. در کنار مدرک دانشگاهی، اثبات وسایل کافی معیشت برای مدت زمان برنامه ریزی شده اقامت مورد نیاز است. در زمانی که شخص به دنبال کار می گردد و هنوز قرارداد با هیچ کارفرمایی ندارد، نمی تواند در هیچ کجا و به هیچ عنوانی کار کند.

اجازه اقامت دائم

برای اینکه بتوانید تا هر زمان که بخواهید در آلمان بمانید، باید مجوز اقامت دائم آلمان را بگیرید. اجازه اقامت دائم را مجوز حل و فصل یا به آلمانی Niederlassungserlaubnis نیز می نامند. با داشتن اجازه اقامت دائم، می توانید در آلمان کار کنید و هر زمان که نیاز داشتید به داخل و خارج از کشور سفر کنید.

این مجوز بیشتر به افرادی داده می شود که مجوز اقامت موقت را برای چند سال و یا کسانی که دارای کارت آبی اتحادیه اروپا هستند، دارند. آن ها باید ثابت کنند که حداقل پنج سال کار کرده اند، آژانس اشتغال فدرال شغل آن ها را تأیید کرده است و مالیات و کمک های لازم را به دولت پرداخت کرده اند. علاوه بر این، الزامات تسلط بر زبان آلمانی سخت تر است، بنابراین شما باید زبان آلمانی را در سطح پیشرفته تری بدانید.

اگر مجوز اقامت دائم دارید، فرزندان و همسر شما مجاز به پیوستن به شما هستند. آن ها ابتدا اجازه اقامت موقت را دریافت می کنند و پس از چند سال می توانند مجوز دائم را دریافت کنند.

با این حال، برای برخی از افراد، شرایط برای دریافت مجوز اقامت دائم تا حدی ساده تر است.

کارگران ماهر و محققان

کارگر ماهر کسی است که دارای شغلی است که نیاز به آموزش حرفه ای یا مدرک دارد. کارگران و دانشمندان/محققان ماهر می توانند پس از 4 سال اقامت در آلمان با رعایت شرایط نسبتاً آرام، مجوز اقامت دائم را دریافت کنند؛ شما فقط باید 48 ماه به بیمه بازنشستگی پرداخت کرده باشید. شما همچنین باید یک شغل داشته باشید، در سطح B1 به آلمانی صحبت کنید.

دارندگان مدارک دانشگاهی و گواهینامه های آموزش حرفه ای از آلمان

اگر تحصیلات حرفه ای یا تحصیلات دانشگاهی خود را با موفقیت در آلمان گذرانده اید و به عنوان یک کارگر یا محقق ماهر مجوز اقامت دارید، می توانید از شرایط آسان تری بهره مند شوید:

شما تنها پس از 2 سال از داشتن اجازه اقامت به عنوان یک کارگر یا محقق ماهر می توانید برای اجازه اقامت دائم اقدام کنید. علاوه بر این، شما فقط باید 24 ماه بیمه بازنشستگی پرداخت کرده باشید. برای درخواست، شما باید یک شغل داشته باشید، در سطح B1 به آلمانی صحبت کنید.

خویش فرما

اگر شرکتی را در آلمان اداره می کنید و می توانید معیشت خود را برای خود (و خانواده) به طور مستقل تأمین کنید، به عنوان مثال شما هیچ گونه کمکی از مرکز کار یا اداره رفاه اجتماعی دریافت نمی کنید، می توانید پس از 3 سال اجازه اقامت دائم را دریافت کنید. شما همچنین باید بیمه درمانی کافی داشته باشید و بیمه بازنشستگی خود را پرداخت کرده باشید. علاوه بر این، شما نباید به جرم کیفری محکوم شده باشید.

کارمندان دولت

کارمندان دولت، یعنی کسانی که در دفاتر دولتی در آلمان کار می کنند، می توانند پس از 3 سال اقامت موقت، اجازه اقامت دائم را دریافت کنند. علاوه بر این آن ها مجبور نیستند بیمه بازنشستگی پرداخت کنند. آن ها باید بتوانید در سطح A2 به زبان آلمانی صحبت کنند و شواهد مربوطه را ارائه دهند.

 

اقامت و مهاجرت در کشور آلمان

 

دارندگان “کارت آبی اتحادیه اروپا”

اگر کارت آبی اتحادیه اروپا دارید، می توانید به سرعت مجوز اقامت دائم را دریافت کنید. پس از 33 ماه داشتن کارت آبی اتحادیه اروپا، می توانید برای مجوز اقامت دائم درخواست دهید. فقط باید 33 ماه بیمه بازنشستگی داشته باشید، شغل مناسب داشته باشید و در سطح A1 آلمانی صحبت کنید. اگر در سطح B1 آلمانی صحبت می کنید، تنها پس از 21 ماه می توانید مجوز اقامت دائم را دریافت کنید.

اعضای خانواده شهروندان آلمانی

اگر یکی از اعضای خانواده شما تابعیت آلمان را دارد، هنگام درخواست اقامت دائم باید شرایط ساده تری را رعایت کنید:

شما می توانید پس از داشتن اجازه اقامت موقت به مدت 3 سال درخواست اقامت دائم دهید. شما همچنین باید در سطح B1 به زبان آلمانی صحبت کنید و ثابت کنید که با آن شخص (دارای  تابعیت آلمان) به زندگی خود ادامه می دهید. شما باید حداقل 60 ماه حق بیمه بازنشستگی پرداخت کرده باشید.

همسران کسانی که دارای مجوز اقامت دائم هستند

اگر با فردی با مجوز اقامت دائم آلمان را دارد، ازدواج کرده اید، می توانید مجوز اقامت دائم را نیز دریافت کنید. پیش نیاز این امر این است که معیشت شما بدون کمک مرکز کار یا اداره رفاه اجتماعی تأمین شود. شما باید در سطح A2 به آلمانی صحبت کنید و شواهد مربوطه را ارائه دهید.

فرزندان والدین غیر آلمانی

فرزندان اتباع خارجی در صورتی که در سن 16 سالگی یا بعد از آن حداقل 5 سال مجوز اقامت موقت را داشته باشند می توانند مجوز اقامت دائم را دریافت کنند. به محض رسیدن سن قانونی، شرایط اضافی باید برآورده شود: نوجوانانی که 18 ساله می شوند باید در سطح B1 آلمانی صحبت کنند. آنها همچنین باید بتوانند معیشت خود را بدون کمک مرکز کار یا اداره رفاه اجتماعی تأمیین کنند- مگر این که در حال تحصیل باشند. علاوه بر این، برای به دست آوردن اجازه اقامت دائم، کودک نباید به جرم بزرگی محکوم شده باشد.

کجا می توانم برای اجازه اقامت دائم درخواست کنم؟

شما باید درخواست مجوز اقامت دائم را به صورت کتبی در اداره مهاجرت که مسئول شما است درخواست دهید. شما در سایت اداره مهاجرت فرم لازم را پیدا خواهید کرد، به عنوان مثال “درخواست مجوز اقامت دائم”. شما باید فرم درخواست پر شده، عکس گذرنامه، بیومتریک و مدارک زیر را به اداره مهاجرت مسئول ارسال کنید:

  • کپی پاسپورت شما
  • یک کپی از قرارداد کار شما، شش فیش حقوقی آخر شما، و یک نامه تأییدیه جدید از سوی کارفرمای شما که تأیید می کند هنوز در آنجا کار می کنید. این تأیید نباید قدیمی تر از 14 روز باشد. اگر شغل آزاد دارید شما باید آخرین ارزیابی مالیاتی و گزارش حسابرسی که توسط یک مشاور مالیاتی تکمیل شده است را ارائه دهید.
  • یک سند اخیر از شرکت بیمه درمانی شما که تایید می کند بیمه شده اید.
  • یک کپی از قرارداد اجاره شما
  • کپی گواهینامه های زبان آلمانی شما
  • اطلاعات بازنشستگی شما
  • در صورت دریافت کمک هزینه فرزند، کمک هزینه والدین یا به طور مشابه شما باید نامه تأیید مربوطه را ارائه دهید.
  • اگر به گروهی تعلق دارید که دارای شرایط آسان تری است، باید مدارک کمتری ارائه دهید.

به خاطر داشته باشید که برای اخذ مجوز اقامت دائم باید هزینه پرداخت کنید. به محض اینکه اداره مهاجرت درخواست شما را بررسی کرد، آن ها به صورت کتبی به شما اطلاع می دهند.

 

اقامت و مهاجرت در کشور آلمان

 

آیا ممکن است اجازه اقامت دائم خود را از دست بدهم؟

بله. در شرایط زیر، ممکن است اجازه اقامت دائم خود را از دست دهید:

  • اگر بیش از 6 ماه در آلمان اقامت نداشته باشید یا به کشور دیگری نقل مکان کنید، در اصل، اجازه اقامت دائم خود را از دست خواهید داد. این امر در مورد افرادی که دارای پاسپورت آبی هستند صدق نمی کند.
  • پس از کسب مجوز اقامت دائم شما در صورت ارائه اطلاعات نادرست به مقامات، ممکن است لغو شود.
  • اگر شما به عنوان تهدیدی برای امنیت و نظم عمومی تلقی می شوید، ممکن است اخراج شوید. در این صورت، اجازه اقامت دائم خود را نیز از دست خواهید داد.

کارت آبی اتحادیه اروپا چیست؟ چه کسی واجد شرایط آن است؟ کجا می توانم آن را بدست بیاورم؟

کارت آبی اتحادیه اروپا توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا برای اتباع کشورهای ثالث صادر می شود. دارنده کارت آبی اتحادیه اروپا به منظور مشاغل پردرآمد حق اقامت در اتحادیه اروپا را دارد. دارنده کارت آبی اتحادیه اروپا به منظور مشاغل پردرآمد حق اقامت در اتحادیه اروپا را دارد. کارت آبی اتحادیه اروپا به ویژه برای جذب اتباع کشورهای دارای تخصص سوم در مشاغلی که در آن ها کمبود پرسنل واجد شرایط وجود دارد یا احتمال کمبود آن ها در آینده وجود دارد، طراحی شده است.

کارت آبی اتحادیه اروپا مجوز اصلی اقامت فارغ التحصیلان دانشگاهی خارج از کشور است. این یک روش ساده و غیر بوروکراتیک است که برای اتباع کشورهای ثالث که مایل به استفاده از استعدادهای خود در آلمان هستند، طراحی شده است.

الزامات:

متقاضیان باید مدرکی ارائه دهند که ثابت می کند مدرک دانشگاهی دارند و شغلی به آن ها پیشنهاد شده است که درآمد ناخالص سالانه حداقل 55.200 یورو (2020) را تأمین می کند.

در مشاغلی که به عنوان مشاغل کمبود معرفی می شوند برای مثال پزشکان، مهندسان، دانشمندان طبیعی، ریاضیدانان و متخصصان فناوری اطلاعات نمی توانند به دلیل کمبود پرسنل واجد شرایط، متقاضیان به پیشنهاد شغلی نیاز دارند که درآمد ناخالص سالیانه آن ها را تنها به میزان 43،056 یورو (2020) تامین کنند. برای جلوگیری از سوء استفاده، در چنین مواردی مقامات شرایط و ضوابط پیشنهاد کار را با توجه به ساعات کار و حقوق بررسی می کنند. کارت آبی اتحادیه اروپا امتیازات ویژه ای را به مهاجران و خانواده های آن ها ارائه می دهد.

چشم انداز به دست آوردن وضعیت اقامت دائم در مراحل اولیه، متقاضیان آینده را ترغیب می کند تا آینده بلند مدت خود را در آلمان برنامه ریزی کنند. پس از 33 ماه اقامت، دارندگان کارت آبی واجد شرایط مجوز اسکان هستند. کسانی که ثابت کنند مهارت زبان آلمانی خوبی دارند ممکن است پس از 21 ماه اجازه اقامت دریافت کنند.

در آلمان، کارت آبی اتحادیه اروپا را فقط می توان از دفاتر مربوط به افراد خارجی دریافت کرد. به اتباع کشورهای ثالث که واجد شرایط دریافت کارت آبی اتحادیه اروپا هستند و برای ورود به آلمان نیاز به ویزا دارند، به منظور اشتغال زایی ویزای ملی صادر می شود. هنگامی که در آلمان هستند، دفتر خارجی های محلی آن ها برای آن ها کارت آبی اتحادیه اروپا را صادر می کند.